Auteursrecht geschonden? Wat kan je doen?

Het kan niet en het mag niet maar het gebeurt om de haverklap. Blogartikelen worden erg makkelijk gekopieerd. Er zijn blijkbaar nogal wat mensen die niet schijnen te weten dat ook blogs onder het auteursrecht vallen. Maar is je auteursrecht geschonden, welke stappen kan je dan zoal ondernemen?

Eerst maar eens kijken of er inderdaad sprake is van schending van het auteursrecht. Soms is de lijn namelijk niet zo makkelijk te trekken, zoals juriste Charlotte Meindersma in dit filmpje vertelt.

Artikels kopiëren is verboden, maar…

Het is dus niet omdat content vrijelijk beschikbaar is op het net dat er geen auteursrecht op rust. Artikels overnemen en op jouw blog publiceren kan dus niet. Niet zonder toestemming van de eigenaar van het stuk in kwestie. Zelfs niet als je in “jouw” bericht een linkje plaatst naar het origineel.

1. Kopiëren met toestemming

Heb je de toestemming van de schrijver/eigenaar van het stuk, dan mag je ’t uiteraard we publiceren op je blog. Vaak kan het gewoon in ruil voor een expliciete vermelding mét een linkje naar het origineel.

2. Content embedden

Eén en ander wil echter niet zeggen dat je nooit gebruik kan maken van andermans werk. Het is namelijk perfect mogelijk om bepaalde content te embedden. In dat geval blijft het bewuste werk op de originele site, maar jij kan het insluiten/integreren in jouw artikel middels een stukje HTML-code. Het insluiten van Youtube-video’s is welbekend, maar het kan bijvoorbeeld ook met tweets en infographics.

3. Citeren mag

Ook het gebruik van een citaat is toegestaan. Een citaat is een klein stukje (tekst) uit een artikel. Je kan het gebruiken om je punt te maken of om je woorden kracht bij te zetten. Het citaat mag wel niet te groot zijn. Het moet alleszins in verhouding staan tot je eigen inbreng in je artikel. Met andere woorden: het kan niet zo zijn dat je een bericht van 2.000 woorden als citaat gebruikt, terwijl jij je beperkt tot het schrijven van een inleiding en een slot, goed voor pakweg 150 woorden…

Nog belangrijk is dat het voor je lezers duidelijk moet zijn dat het om een citaat gaat (dat kan je bijvoorbeeld doen door een beetje te spelen met de opmaak van het citaat).

Zowel het citeren als het embedden zijn dus slimme manieren om legaal andermans werk te bezigen in je eigen artikels. En je hoeft er in principe geen toestemming voor te vragen.

Auteursrecht geschonden, wat nu?

Natuurlijk is het niet leuk als je erop uitkomt dat iemand je artikels kopieert. Ik begrijp je boosheid, maar toch is het goed om een en ander even rustig te overdenken vooraleer je eventueel stappen zal ondernemen.

1. Bekijk de situatie nuchter

Ga eerst eens op onderzoek uit. Is er sprake van rechtmatig insluiten/embedden (zie vorig punt) dan is er uiteraard niks aan de hand.

Is jouw werk wel origineel genoeg? Maakte je jezelf bij het schrijven van het bewuste artikel ook niet schuldig aan schendingen op het auteursrecht? Als je iemand beschuldigt wil je 100% zeker zijn dat de hele zaak niet als een boemerang in je gezicht terechtkomt.

Wat weet je over de site waar je jouw gekopieerde content vond? Gaat het om een gevestigde site, of is er sprake van een beginnend (amateur)blog? Werd je inhoud meermaals gejat of gaat het om een alleenstaand geval en werd je stuk slechts gedeeltelijk overgenomen?

Een inbreuk blijft een inbreuk, maar het is toch een heel verschil als een kleine hobbyblogger quasi onwetend iets van jou kopieert of dat het gaat om een groot mediabedrijf dat systematisch al je content overneemt en doodleuk op hun eigen website zet.

2. Bewijzen verzamelen

Om je zaak hard te kunnen maken zal je met bewijzen over de brug moeten komen. Werd je content door een online-medium gejat dan kan je vrij makkelijk screenshots nemen. Vooral screenshots met een (publicatie)datum zijn hier bijzonder nuttig, maar bijvoorbeeld ook url’s met een datum.

Immers, als het erop aankomt zal de hele discussie draaien rond de vraag welk artikel het eerst werd gepubliceerd. Waarbij dan redelijkerwijs kan worden aangenomen dat het stuk dat aantoonbaar het eerst gepubliceerd werd als het origineel mag worden beschouwd.

3. Wat wil je bereiken?

Vooraleer je mensen gaat aanspreken/aanschrijven moet je bedenken wat je nu eigenlijk wil bekomen van de partij die je auteursrecht geschonden heeft. Het spreekt voor zich dat je verschillende mogelijkheden hebt. Wil je:

  • gewoon een statement maken (en vriendelijk, doch beslist duidelijk maken dat dit niet kan/mag)?
  • dat de inbreuk stopt (en het bewuste artikel gewoon van de site wordt gehaald)?
  • dat er aanpassingen worden gedaan (en er een link wordt geplaatst naar jouw originele bronartikel)?
  • een (financiële) schadevergoeding?

Het kan zeker geen kwaad om hier wat verder te kijken dan je neus lang is. En misschien hoef je het ook niet zo filosofisch op te vatten als ik.

Maar heb je het aan de stok met een groot mediaconcern of pakweg een gerenommeerd blog, dan kan het zomaar zijn dat een groot interview met jouw op dat platform je (op termijn) veel meer oplevert dan die eventuele schadevergoeding van enkele honderden euro’s.

En nog iets om over na te denken: bedrijven vinden het doorgaans niet zo leuk om hierover gekrakeel te krijgen. Het kan dus best zijn dat ze jou(w blog) op een lijst zetten, getiteld: “te mijden als de pest.” Goed mogelijk dat je hierdoor toekomstige opdrachten misloopt. Is je dat het risico waard?

4. Tijd voor actie

Oké, nu duidelijk is dat het auteursrecht geschonden is en wat je precies verlangt van de tegenpartij kan je in de pen kruipen. Je kan natuurlijk allerlei banbliksems afroepen en wetteksten citeren, maar of dat echt nuttig is? Vertel liever vrij zakelijk wat er aan de hand is (en waar precies). En wat je van de tegenpartij verwacht.

Vermeld ook duidelijk een termijn waarbinnen je de zaak geregeld wil zien. Zo kan je met goed fatsoen eventueel nog een herinneringsbrief sturen.

Krijg je geen antwoord, dan kan je (juridische) vervolgstappen overwegen.